|
|
 |
Derin Ezme
Ezerek parlatma işlemi öncesi ön-işlem için, işparçasına, tornalama, raybalama, frezeleme, taşlama vb. işlemlerden biri uygulanır.
İşparçasının ezerek parlatma işlemine uygun yüzey sağlanabilmesi için, en uygun ön işlem tornalama formülü aşağıdaki gibidir.
Tur başi ilerleme (mm/u) = 0.5 x kesici uç Radius (mm)
Mekanik takım ve makinalar 1400 N/mm2 çekme mukavemeti ve 42 - 45 HRC sertliğe kadar, Hidrostatik takımlar ise 65 HRC sertliğe kadar olan tüm materyalleri ezerek parlatabilir. Parlatma takımları parça koparmaz, sadece yüzeydeki pürüzleri birbiri üzerine yığar. Bu nedenle ezme toleransı Ø (mm), pürüz derinliğine (Rz) eşittir. Ön işlem pürüz derinliği ise materyal
cinsine göre Rz=5 µm ile Rz=50 µm arasında seçilebilir.
Ön işleme tabi tutulmuş işparçası, artık ezerek parlatma operasyonu için hazır hale gelir. Ezerek parlatma operasyonu başlayıp tamamlanması ile yüzeydeki pürüzler giderilir (şekil.2).
Ezerek Parlatma Takımlarının Kullanıldığı Makineler
Ezerek parlatma takımları, Universal ve CNC torna makinelerinde, işleme merkezlerinde, matkap, freze, transfer tezgahları, özel makineler ve diğer üretim merkezlerinde kullanılabilir.
Ezerek Parlatma Teknolojisi ile İşlenebilen Yüzeyler
Bu işleme metodu, Silindirik açık-kör-kademeli-konik-küre deliklerde, silindirik düz-kademeli-konik-küre millerde, düz (alın) yüzeylerde, iç-dış radiuslarda, iç-dış kanallarda, uzun boru yüzeylerinin işlenmesinde, kullanılabilir.
Dalarak İşleme
Bu işleme metodunda Ezme gücü, profil derin ezme bilyeleri kullanılarak, çok şiddetli yüksek gerilime yada iş yükü altında metal yorgunluğuna maruz kalacak bölge olan radius'a (yarı çapa) uygulanır.
Ayarlanabilir derin ezme bilyeleri, iş parçasının eğimine otomatik olarak hizalanır (bkz.yandaki radius uygulama örneği). Bu metod son derece emniyetli üretim sağlar ve germe aşınma çatlaklarını tam olarak istenildiği şekilde dağıtır.
Dalma işlemi 2 hareket ister :
*
Takım veya iş parçası döner (makine ve iş parçası tipine bağlı olarak)
*
Dalma şeklinde besleme. Çok bilyeli takımlarda ilerleme eksensel yönde gerçekleşir. Tek bilyeli takımlarda ilerleme ezme gücü yönündedir.
Bu yöntem genel olarak vida dişi veya radius R< 4 mm olan dar ve erişilmesi güç yüzeylerin işlenmesinde uygulanır.
İlerleyerek İşleme
Bu işleme metodu daha çok geniş yüzeylerin işlenmesinde uygulanır. Burada dalarak işleme metodunda uygulanan dönme, dalma hareketlerine ilerleme (besleme) hareketide eklenir (bkz. yandaki uygulama örneği).
Bu işleme metodu için hem mekanik hemde hidrostatik takımlar uygundur.
Hidrostatik Takımlar ile Derin Ezme
Hidrostatik takımlar sadece döner simetrik yüzeyleri değil aynı zamanda düz ve eğri yüzeyleri veya serbest formlu yüzeyleri de derin ezme işlemine tabi tutabilir.
Takım, belirli bazı düz, eğri metal bileşen yüzeylerinde hareket ederek spiral, paralel yada iç içe geçmiş kareler şeklinde izler yaratıp derin ezerek avantaj sağlar.
Hidrostatik Derin ezme bilyesi takımın her yöne hareket etmesine müsade eder, böylece besleme yönü istendiği zaman değiştirilebilir. Takıma entegre edilen takip sistemi, oluşabilecek sapmaları telafi eder. Otomatik ayarlanabilir ezme gücü sayesinde ezme gücü işlem boyunca sabit kalır.
Ezme Kuvvetini Kontrol Etme
Ezme kuvveti, soğuk çalışma miktarını ve derin ezme sonunucunda işparçası yüzeyinde oluşan basınç gerilimini önemli ölçüde etkiler. Bu nedenle uygun ezme kuvveti parametrelerini uygulayıp, kontrol etmek işlemin güvenilirliğini arttırır.
Mekanik takımlarda, uygulanan ezme kuvvetini görmek için mekanik ölçme saati veya induktif sensör kullanılır. Mekanik takımlarda Ezme kuvveti işleme başlanıldığında derece derece arttırılır ve işlem biterkende yavaşça azaltılır. Bu işlem gerilim geçişini engeller.
Hidrostatik takımın uygulayacağı basıncı entegre veya harici yüksek basınç ünitesi belirler.
Ünitedeki basınç dönüştürücüler bu kuvveti görebilir ve kaydedebilir.
Üniteye entegre edilmiş elektro-hidrolik servo supaplar veya bir takım hidrolik akümülatörler
kademeli basınç oluşumu meydana getirir ve gerilim geçişindeki engelleri serbest bırakır.
Manuel çalıştırılan supaplar, istendiği zaman sisteme bağlı hidrostatik takımlara uygun olarak kademeli
basınç artış veya düşüşünü garanti eder. Basıncı bu yolla kontrol etmek, uygun alanlarda özel
basınç gerilim özellikleri meydana getirir. Amaç soğuk çalışmayı zamanla kademeli olarak
istenen alanda istenen maksimum değerde arttırmaktır.
 |
|
 |
|
|
|
|
